Pierwotne bolesne miesiączkowanie (PBM) określa się jako odczuwanie bolesnych skurczów w podbrzuszu (o różnym natężeniu), które pojawiają się w czasie miesiączki (potocznie zwanej także okresem) i nie są przyczyną żadnej zmiany patologicznej.
Uważa się, że powodem pierwotnych bolesnych miesiączek jest zwiększone stężenie prostaglandyn (hormonów tkankowych odpowiedzialnych za wzbudzenie stanu zapalnego i bólu w organizmie), wydzielanych w obrębie mięśni macicy podczas owulacyjnych cykli miesiączkowych.
Prostaglandyny odpowiedzialne są również za skurcze mięśni i naczyń wewnątrzmacicznych. Pobudzają one miejscowo mięśniówkę macicy do skurczów, które zmniejszają przepływ krwi przez macicę, prowadząc do jej niedotlenienia.
Poprzez układ krwionośny prostaglandyny docierają do innych narządów, powodując bóle głowy, nudności i wymioty. Ból związany z miesiączką ustępuje zwykle drugiego lub trzeciego dnia krwawienia.
Przypadłość ta dotyczy 40–50% miesiączkujących kobiet.
Pierwotne bolesne miesiączkowanie jest jednym z głównych powodów wyłączania się kobiet z pracy i życia towarzyskiego.
Ból pojawia się kilka godzin przed miesiączką lub zaraz po jej rozpoczęciu i trwa 48–72 godz. Występuje w miednicy mniejszej oraz w części lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa.
Pierwszym krokiem w leczeniu bolesnego miesiączkowania jest stosowanie leków przeciwbólowych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, które hamują powstawanie i działanie hormonów, powodujących skurcze macicy – prostaglandyn. Dodatkowo lekarz może zlecić leki antykoncepcyjne lub rozkurczowe.
Leki przeciwbólowe, zwłaszcza niesteroidowe leki przeciwzapalne NLPZ, zmniejszają dolegliwości bólowe nawet u 70% kobiet.
Ból miesiączkowy można skutecznie łagodzić, stosując odpowiednią terapię i wprowadzając kilka zmian do swojego życia.
Na podstawie:
Mazurek M. Analiza przypadków w ginekologii i położnictwie 2014; 1: 40–8.